Czy właściwe jest odstępowanie przez stronę niewykraczającą, od wzywania sędziego w celu wyegzekwowania przepisu?



Przykład z turnieju w Skarżysku Kam. z dnia 26 stycznia 2017. Rozdanie 16.
www.szbs.pl/WYNIKI_SZBS/2017/20170126skarzysko/index.html#30016

Gracz S rozgrywa kontrakt 2 po wiście w Damę trefl. Rozgrywający bije Asem i gra pika. W bije Asem pik (czym niestety wypuszcza ósmą lewę) i kontynuuje trefle Waletem. E przebija trefla pikiem, a S dokłada Króla trefl, po czym zauważa dołożonego przez E atuta i zmienia Króla na blotkę trefl. Gdyby został wezwany sędzia, to na podstawie przepisu 45C2 zarządziłby sprostowanie polegające na nakazie dołożenia Króla trefl do lewy przebitej atutem przez E, co ograniczyłoby lewy rozgrywającego do 7. Gdyby został wezwany sędzia, to jak przypuszczam rozgrywający miałby wielki żal do przeciwników. Gdyby sędzia orzekł sprostowanie, to jak przypuszczam rozgrywający miałby wielki żal do również sędziego i nie mógłby się pogodzić z tak niesprawiedliwym werdyktem nakazanym przez to nieludzkie Prawo. A może się mylę, może rozgrywający przyjąłby werdykt na klatę w poszanowaniu do przepisów Prawa, które go obowiązują. Najwłaściwszym jednakże byłoby pozostawienie zagranego Króla trefl na stole, a sędzia nie byłby potrzebny. Działa tu prosta i odwieczna karciarska zasada "KARTA STÓŁ".

Przeciwnik nie wezwał sędziego. Zrobił prezent rozgrywającemu, ale co ważniejsze wpłynęło to na wyniki wielu innych par grających w turnieju. W protokole rozdania zamiast +110 pojawiłby się zapis -50. Inna para NS, która wzięła 8 lew, grała lepiej, bo była bardziej skoncentrowana i nie dołożyła Króla trefl do pika, ale mimo to wynik ma taki sam jak roztargniony rozgrywający z przykładu. Dwie inne pary również powinny mieć wyższy wynik. Jeszcze inne pary mają wynik niezasłużenie wyższy. Czasem taka niewielka różnica w zapisie może zdecydować o tym kto wygra turniej. Jak ma się czuć para, która powinna wygrać, bo grała najlepiej, ale spadła na drugie miejsce z powodu niesprostowanego wykroczenia, z powodu niesportowego zachowania innych graczy. Pomyśl o tym Drogi Brydżysto, gdy zagrasz złą kartę (czy wyciągniesz złą odzywkę) i będziesz chciał ją zmienić, czy aby z powodu swojego roztargnienia i braku koncentracji nie zasłużyłeś sobie na gorszy wynik? Twoje drobne potknięcie oznacza, że zasłużyłeś na gorszy wynik niż "pani Helenka", która uniknęła tego potknięcia. Darowanie Ci tego potknięcia (przez np. zezwolenie na zmianę zagrania) powoduje faktyczne ukaranie pani Helenki, która była bardziej skoncentrowana od Ciebie.

Pokrzywdzona para powinna była wezwać sędziego. Czasem jednak mięknie im serce, szczególnie gdy przeciwnik jest niedoświadczony czy też początkujący, gdy tłumaczy się, że on „nie chciał, nie mógł i absolutnie nie można kazać mu położyć Króla trefl”. Chcąc uniknąć awantury, żalów czy nawet oskarżeń o niesportowe parcie na zapis, pokrzywdzona para odpuszcza, daruje, macha ręką...

W ten sposób powstają dylematy: jeśli jednemu darujemy, a innemu nie,
jeśli kiedyś już darowaliśmy to czy teraz też powinniśmy, a jeśli przeciwnik mi kiedyś darował, to może ja powinienem, tylko czy to taki sam przypadek...? Sposobem na uniknięcie tych dylematów jest postępowanie zgodne z przepisami, egzekwowanie tego, co nam się należy i przyjmowanie z pokorą werdyktu sędziego. To jest właśnie brydżowy fair play.

Pamiętajmy, że wezwanie sędziego jest najświętszym przywilejem każdego zawodnika. Wzywając sędziego działamy nie tylko w swoim interesie, ale też w obronie ducha sportowej rywalizacji, oraz w interesie innych par grających w turnieju. W tym świetle, wezwanie sędziego po zauważeniu jakiejkolwiek nieprawidłowości jest zachowaniem jak najbardziej właściwym.

Po co jest Sędzia zawodów brydżowych?

Sędzia jest oficjalnym przedstawicielem Organizatora Zawodów. Sędzia jest zobowiązany do przestrzegania przepisów Międzynarodowego Prawa Brydżowego i regulaminów. Sędzia ma prawo do interpretowania tych przepisów, a także prostowania nieprawidłowości i wyrównywania strat w oparciu o te przepisy. (Przepis 81).
Sędzia stara się przywrócić sprawiedliwość, ale każdą wątpliwość rozpatruje na korzyść strony niewykraczającej.


W jakich sytuacjach należy wzywać sędziego?

Wezwanie sędziego jest najświętszym przywilejem każdego gracza. Sędziego możesz wezwać zawsze gdy:

• ktoś zwrócił uwagę na jakąkolwiek nieprawidłowość (Przepis 9)
• masz wątpliwości dotyczące przebiegu rozdania, czujesz, że coś jest nie tak
• uważasz, że wskutek szczególnego zachowania przeciwnika poniosłeś stratę

Nagannym jest zgłaszanie pretensji do przeciwnika z powodu wezwania przez niego sędziego. Wezwanie sędziego nie jest oskarżeniem o oszustwo! Owszem zdarza się, że wezwanie sędziego jest bezpodstawne, ale to właśnie sędzia jest od tego, aby to wytłumaczył, rozsądził spór, poinformował co na ten temat mówią przepisy, a w razie potrzeby orzekł sprostowanie (Przepis 10). Zawodnik nie podejmuje żadnej decyzji, decyzję podejmuje obiektywnie Sędzia na podstawie przepisów.


W którym momencie należy wzywać sędziego?

Sędzia powinien zostać przywołany natychmiast po zwróceniu uwagi na nieprawidłowość. (P9B1a)


Kto wzywa sędziego?

Po zwróceniu uwagi na nieprawidłowość każdy gracz, również dziadek, może wezwać sędziego. Ale uwaga, dziadkowi nie wolno zwracać uwagi na nieprawidłowość zaistniałą podczas okresu rozgrywki, może to zrobić dopiero po jej zakończeniu.


Czy gracze mogą sami stosować przepisy Prawa?

Przepis 10A mówi, że jedynie sędzia ma prawo orzekania sprostowania nieprawidłowości. Gracze samowolnie nie mają prawa dokonać sprostowania ani też odstąpić od wykonania żadnego sprostowania. Jeśli jednak to nastąpi, to sędzia może to zatwierdzić albo też unieważnić (przepis 10B). Sędzia może też według własnego uznania uchylić sprostowanie nieprawidłowości (nie orzekać kary), gdy o to uchylenie występuje strona niewykraczająca (przepis 81C5).

W praktyce zdarza się, że obie pary świadome zapisów Prawa stosują odpowiedni przepis bez wzywania sędziego. Co prawda Prawo na to nie zezwala, ale jednocześnie zezwala sędziemu na zatwierdzenie takiego działania graczy. Pamiętajmy jednak, że w przypadku niektórych wykroczeń Prawo przewiduje wiele wariantów sprostowania, z których nie wszystkie są powszechnie znane.

Na przykład po wiście ze złej ręki (P54) rozgrywający ma 3 możliwości, z których ta najbardziej popularna (P54D) daje kolejne 3 możliwości, a każda z nich wprowadza ograniczenia zagrywania kart przez stronę wykraczającą nie tylko w bieżącej, ale też w następnych lewach. Nie wspominając o szczegółach określających które informacje są legalne, a które nielegalne dla poszczególnych graczy.

Jeśli dalsze działania obu stron podejmowane będą w nieświadomości odpowiednich przepisów Prawa, to sędzia może te działania unieważnić, może orzec rezultat rozjemczy, a strona niewykraczająca może utracić prawo do przyznania rekompensaty za naruszenia przepisu przez przeciwnika (przepis 11A).

Brydż to trudna, elitarna dyscyplina sportu. Często mówię, że brydż to nie jest gra w karty w potocznym rozumieniu, lecz gra przy użyciu kart. Jest to sport umysłowy, który z jakąkolwiek inną grą w karty ma niewiele wspólnego. Brydż w porównaniu do tysiąca, remika czy makao, ma się jak transatlantyckie regaty jachtów sportowych do puszczania papierowych statków w kałuży. Każdy brydżysta osiągając poziom turniejowy może być z siebie dumny. Potrafi używać swojego umysłu w sposób ponadprzeciętny.

W brydżu są reguły, których należy przestrzegać, aby rywalizacja toczyła się w duchu sportowym. Stopień skomplikowania tej gry wymusił powstanie dość obszernego Prawa Brydżowego, które zostało zapisane w 93 paragrafach. Międzynarodowe Prawo Brydżowe, podobnie jak każde inne Prawo, nie jest łatwe. Jest napisane prawniczym językiem trudnym w zrozumieniu i interpretacji. Ale obowiązuje wszystkich sportowych brydżystów.

Prawo brydżowe nie jest potrzebne brydżystom początkującym. Przed nimi długa droga do poznania głębi tej gry. Bez dobrego rozumienia brydża nie da się rozumieć Prawa brydżowego. Prawo brydżowe praktycznie nie jest też potrzebne w brydżu domowym. Nawet jeśli w domowego brydża grają zawodowcy, to zwykle wybaczają sobie wyjście z niewłaściwej ręki, fałszywy renons, czy nawet wykorzystanie nielegalnej informacji. No chyba, że wchodzą w grę duże pieniądze.

Prawo brydżowe staje się niezbędne gdy mamy do czynienia z brydżem sportowym, czyli porównawczym. Dzięki temu, że porównywany jest nasz wynik z wynikami innych graczy, pojawia się rywalizacja. Ale w każdym sporcie mamy do czynienia z przypadkami niestosowania się do reguł gry czy też postępowania nie fair. Prawo brydżowe musi więc definiować warunki sportowej rywalizacji i określać działania w przypadku nie stosowania się do nich. Gdy początkujący brydżysta postanawia spróbować rywalizacji sportowej, Prawo brydżowe zaczyna obowiązywać również jego. Od tej chwili powinien starać się zapoznawać z Prawem, ale znajomość Prawa, choć pożądana, nie jest niezbędna, gdyż funkcję strażnika Prawa na zawodach sportowych pełni Sędzia.

Pierwsze Przepisy Brydża Porównawczego opublikowano w 1928 roku. Światowa Federacja Brydżowa (WBF) zgodnie ze swymi przepisami opublikowała bieżące wydanie w 2007 roku. Średnio co 10 lat pojawia się aktualizacja Prawa, więc nie wykluczone, że niebawem będziemy mieli nowe wydanie, aczkolwiek poważnych zmian raczej nie należy oczekiwać.

Przeczytajmy zatem co samo Prawo mówi na temat celu swego istnienia:

Przepisy niniejsze ustanowiono celem określenia prawidłowego postępowania oraz wskazania odpowiednich środków naprawczych, gdy nastąpi zakłócenie właściwego przebiegu gry. Ich podstawowym zadaniem jest dążenie do wyrównania szkody poniesionej przez stronę niewykraczającą, a nie do karania za popełnioną nieprawidłowość. W przypadku popełnienia nieprawidłowości, każdy gracz powinien być przygotowany na przyjęcie z godnością orzeczonego przez sędziego sprostowania i wyniku rozjemczego. (...)


Międzynarodowe Prawo Brydżowe:
www.pzbs.pl/sedziowie/mpb/2007/pol/2007pl.htm